THĂM KHÁM
Tự khám vú
Tự khám vú là điều rất quan trọng giúp phụ nữ tự bảo vệ chống lại ung thư. Việc này nên làm đều đặn hàng tháng ngay sau khi bắt đầu có kinh và tiếp tục theo dõi suốt đời. Mặc dù nguy cơ ung thư ở các phụ nữ trẻ còn rất thấp nhưng không có nghĩa là không có. Việc tự khám đều đặn bắt đầu trở nên thiết yếu khi người phụ nữ đã lớn tuổi. Thật vậy, ung thư vú là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất ở độ tuổi 40 đến 45. Mà hầu hết việc phát hiện sớm đều là do cách tự khám này. Có điều 80 đến 90% các khối u ở vú là lành tính, nhưng vẫn cần kiểm tra.
Tự khám vú là một việc làm đơn giản, chỉ mất mươi phút. Ðề nghị nên khám khoảng một tuần trước khi hành kinh, vì đây là thời điểm mức nội tiết estrogen thấp, vú ít sưng và mềm.
Có hai bước để tự khám.
1. Nhìn bộ ngực qua tấm gương.
2. Tự khám bằng việc cảm nhận của những ngón tay.
Bước 1:
Ðứng hoặc ngồi trước gương, hai tay chống nạnh, xem coi có thay đổi gì ở vú so với tháng trước không, từ hình dáng, hướng của đầu núm vú và sự cân đối của hai bên bầu vú. Lưu ý bất cứ vùng nào bị lệch hoặc bị lõm xuống hay nhấp nhô, da ửng đỏ. Tiếp theo, giơ tay cao khỏi đầu và tiếp tục quan sát. Sau đó đặt một tay lên hông, còn tay kia ấn mạnh xuống các cơ vùng ngực để kiểm soát những sự thay đổi. Bước cuối cùng là bóp nhẹ từng bên núm vú để kiểm tra xem có chất dịch tiết có ra không.
Bước 2:
Nằm ngửa ra và bờ nắn. Ðặt một tay sau đầu, dùng mặt trong của các ngón tay của bàn tay kia cẩn thận sờ khắp bộ ngực để cảm nhận được mỗi vùng trên ngực. ấn mạnh vào mỗi vùng rồi di chuyển toàn bàn tay theo vòng tròn (xoa tròn), để tay lướt nhẹ trên từng phần nhỏ của vú, từ vùng gần sát và sau núm vú, phần sau cùng của mô vú trải dài tới nách. Kiểm tra xong bên vú này thì qua bên vú kia. Vấn đề xoa nắn là để tìm ra bất kỳ khối u hay chỗ nào bị dày cứng. Khối u có thể lớn hoặc nhỏ, có dạng tròn hoặc không đều và có thể đứng yên hay di động. Một số khối u dường như phồng lớn trước kỳ kinh và nhỏ lại vào sau đó.
Nếu phát hiện khối u hay những bất thường sau, họ nên đi bác sĩ:
- Một chỗ lõm hoặc lồi trên ngực.
- Thay đổi hình dạng và kích cỡ bộ ngực.
- Tiết dịch ở núm vú.
- Một cục bướu hoặc khối u mới trên ngực.
- Hạch bạch huyết nở lớn dưới cánh tay.
Thường ra thì không có vấn đề nghiêm trọng, nhưng vẫn cần được kiểm tra. Ða phần các u này là những u nang vô hại hơn là ung thư. Những khối u mới thường nhỏ, cứng và không di động có thể được bác sĩ phát hiện ngay khi khám.
BẮT ÐẦU CHĂM SÓC SỨC KHỎE
Khi nào cần chăm sóc sức khỏe mọi phụ nữ đều cần khám phụ khoa và xét nghiệm PAP khi họ bắt đầu sinh hoạt tình dục, hoặc vào tuổi hai mươi.
Sau đó, họ có thể xét nghiệm mỗi năm. Căn cứ vào tuổi tác, công việc có vấn đề cho sức khỏe hay tiền sử gia đình mà nhiều phụ nữ cần đi khám thường xuyên hơn. Nếu nghi có thai cần đi thử thai và có kế hoạch theo dõi tiền sản.
Việc chọn bác sĩ và nơi chăm sóc sức khỏe
Hiện có nhiều bệnh viện, trung tâm chuyên khoa cũng như ngày càng có nhiều y bác sĩ sản, phụ khoa chuyên nghiệp nên các phụ nữ có nhiều lựa chọn, tư hoặc công, tùy theo điều kiện của từng người và từng địa phương. Bạn có thể chọn bác sĩ chuyên khoa sản hay phụ khoa, nhưng cũng có thể khám nơi các y bác sĩ gia đình hay đa khoa, có điều các vị sau ít chuyên môn hơn, nên nếu gặp những trường hợp đặc biệt cần tìm đến các vị chuyên môn.Nhóm I | Các tế bào bình thường hoặc viêm nhiễm nhẹ |
Nhóm II | Viêm hoặc có các tế bào bất thường |
Nhóm III | Các tế bào bất thường (tiền ung thư) |
Nhóm IV | Ung thư biểu mô tại chỗ, cần điều trị để tránh di căn |
Nhóm V | Ung thư xâm lấn (di căn) |
Những trường hợp từ nhóm hai trở lên cần được theo dõi điều trị. Ða phần các bất thường không phải ung thư.
Những xét nghiệm và thử để chẩn đoán khác.
Có nhiều cách và phương pháp xét nghiệm khác có thể thực hiện ở phòng mạch bác sĩ hoặc trạm xá giúp chuẩn đoán hoặc điều trị các bệnh phụ khoa.
Đốt và phẫu thuật lạnh
Sự đốt (bằng hơi nóng, và cháy xém) và phẫu thuật lạnh (được biết như liệu pháp lạnh) là hai phương pháp dùng để hủy diệt các tế bào và mô, mụn khác thường trong cổ tử cung hoặc âm đạo. Cách này thường rất công hiệu. Phương pháp này có thể thực hiện ở phòng mạch hay bệnh xá. Riêng phẫu thuật lạnh đòi hỏi phải có chuyên môn cao và trang bị tinh vi hơn